Brezilya'da başlayan G20 zirvesinin gündemi nedir?

Dünyanın en büyük 20 ekonomisine sahip ülkelerin liderlerini bir araya getiren G20 liderler zirvesi, Pazartesi günü Brezilya'nın Rio de Janeiro kentindeki Modern Sanat Müzesi'nde başladı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin toplantıya katılmazken, liderler Donald Trump'ın ABD'nin 47. başkanı seçilmesi, Trump'ın yeni gümrük vergileri uygulama niyeti ve Gazze ve Ukrayna'daki savaş da dahil olmak üzere bir dizi kriz gündemini tartıştı.

G20 zirvesine kimler katılacak?

G20 Grubu, dünyanın en büyük 19 ekonomisi ve Avrupa Birliği'nden (AB) oluşan bir bloktur. Afrika Birliği de 2023 yılında gruba katıldı.

G20 ülkeleri şöyle: Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore, Türkiye, İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve AB.

Grup, 1997 Asya mali krizi de dahil olmak üzere bir dizi ekonomik krizin ardından politika konularını tartışmak üzere 1999 yılında kuruldu. Grup, kuruluşundan bu yana her yıl zirve için bir araya geliyor. 2023'teki zirveye Hindistan ev sahipliği yaparken, 2022'deki zirve Endonezya'da düzenlendi.

Görev süresi dolmak üzere olan ABD Başkanı Joe Biden, 20 Ocak'ta görevinden ayrılmadan önce bu yılki zirveye son kez katılacak.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, zirve için Pazar günü öğleden sonra Brezilya'ya gelerek sol görüşlü Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva ile görüştü.

Ancak Putin, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) Ukrayna'da işlediği iddia edilen savaş suçları nedeniyle kendisi hakkında tutuklama emri çıkarması nedeniyle zirveye katılmayacağını açıklamıştı.

Bu yıl G20 gündeminde neler var?

Associated Press haber ajansının haberine göre, uzmanlar bu yılki zirvede makroekonomik gelişmelerin yanı sıra Brezilya'nın öncelikleri arasında yer alan açlığın ortadan kaldırılması konusuna da odaklanmayı planlıyor.

Brezilya, küresel gıda kıtlığı ve arz sorunlarına çözüm bulmayı amaçlayan sosyal programları ve finansman mekanizmalarını içeren Açlığa Karşı Küresel İttifakı başlatmaya hazırlanıyor.

Pazar günkü açıklamaya göre, zirve kapsamında İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında bir görüşme yapılması planlanıyor. Londra ile Pekin arasındaki ilişkiler, İngiltere'nin Çin yatırımlarının ulusal güvenlik riski oluşturduğu yönündeki endişeleri nedeniyle son yıllarda gerilmişti.

Ancak Starmer, Trump'ın başkan seçilmesinin ardından ABD'nin uygulayacağı olası gümrük vergileri nedeniyle İngiltere ekonomisini canlandırmak için ticari bağları güçlendirmeye çalışabilir.

Görüşmelerin, dokuz hafta içinde göreve başlayacak olan Trump yönetiminin ani politika değişiklikleri nedeniyle de karmaşık hale gelmesi bekleniyor.

Trump'ın gümrük vergilerinin artırılması ve Amerika'nın Ukrayna'ya verdiği desteğin azaltılması konusundaki farklı tutumunun zirvenin gidişatını nasıl etkileyeceği merak konusu.

Çin'in gündemi muhtemelen ekonomik stratejisinin merkezinde yer alan küresel bir altyapı projesi olan Kuşak ve Yol Girişimi'ne odaklanacak. Ancak Pekin'in Brezilya ile ilişkileri, Brezilya'nın girişime katılmamayı seçmesinin ardından gerginleşti.

Rusya ile yakın ekonomik ilişkiler kuran Çin, Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesi için diplomatik görüşme çağrısında da bulundu. Trump da benzer bir çağrıyı yineledi.

G20 neden önemli?

Dünya Bankası verilerine göre küresel ekonomik üretimin yüzde 85'i G20 üyesi ülkelere ait.

Afrika Birliği'nin yakın zamanda G20'ye dahil edilmesi temsili genişletmiş olsa da, bu kadar çeşitli ülkelere ev sahipliği yapan bir grup içinde fikir birliğine varmak çoğu zaman zordur.

Al Jazeera'ye göre uzmanlar ayrıca G20'nin koordineli eylemi yönlendirme yeteneğinin son yıllarda, özellikle de Kovid-19 salgını sırasında zayıfladığına inanıyor.

Grubun daha önceki başlıca başarıları arasında 2008 mali krizini yönetmek, 4 trilyon dolarlık teşvik tedbirleri üzerinde anlaşmak, ticaret engellerini reddetmek ve mali sistemlerde reform yapmak yer alıyor.

Zirve kapsamında yapılan ikili görüşmeler bazen önemli uluslararası anlaşmalarla sonuçlanabiliyor.

Örneğin, Hindistan'ı Orta Doğu üzerinden Avrupa'ya bağlayan demiryolu ve liman ağı olan Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru, 2023 zirvesinde hayata geçirildi. Bu girişim, Çin'in Kuşak ve Yol girişimine karşı önemli bir meydan okuma olarak görüldü.