Gürcistan’da protestolara yol açan ve cumhurbaşkanının basın özgürlüğü ve AB üyelik hedeflerine ilişkin kaygılar nedeniyle veto ettiği “dış etki” tasarısı, parlamento başkanının imzasıyla yasalaştı.
Gürcistan parlamentosu başkanı Şalva Papuaşvili, medya özgürlüğünü tehdit ettiği ve Gürcistan’ın Avrupa Birliği’ndeki hedeflerini tehlikeye attığı için haftalarca süren protestolara yol açan “dış nüfuz” yasasını imzaladı.
Papuashvili’nin onayı, iktidardaki Gürcü Rüyası partisinin Salı günü geç saatlerde parlamentoda yapılan oylamada Cumhurbaşkanı Salome Zurabishvili’nin vetosunu geçersiz kılmasının ardından geldi.
Kanun, medyanın, STK’ların ve diğer kar amacı gütmeyen kuruluşların, finansmanlarının yüzde 20’sinden fazlasının yurt dışından gelmesi durumunda “yabancı bir gücün çıkarlarını koruyan” olarak kayıt yaptırmalarını gerektiriyor.
İktidar partisiyle giderek daha fazla anlaşmazlığa düşen Cumhurbaşkanı Zourabişvili, tasarıyı ülkenin geleceğini tehlikeye atmakla ve Gürcistan’ın özgür ve demokratik dünyaya katılma yolunu engellemekle suçlayarak veto etti.
Hükümet, 3,7 milyon nüfuslu ülkeyi istikrarsızlaştırmaya çalıştığı iddia edilen zararlı yabancı aktörlerin etkisini engellemek için yasanın gerekli olduğunu savunuyor.
Pek çok Gürcü gazeteci ve aktivist, tasarının asıl amacının Ekim ayında yapılması planlanan parlamento seçimleri öncesinde eleştirel sesleri damgalamak ve sınırlandırmak olduğunu öne sürüyor.
Muhalifler yasayı “Rus yasası” olarak tanımlıyor ve onu Kremlin’in bağımsız medyaya, kar amacı gütmeyen kuruluşlara ve aktivistlere karşı aldığı önlemlerle karşılaştırıyor. Eleştirmenler, tasarının Gürcistan’ın AB ve Batı ile daha fazla bütünleşmesini engellemek amacıyla Moskova’dan etkilenmiş olabileceğini öne sürüyor.
Başbakan Irakli Kobakhidze bu eleştirileri “yararsız ve asılsız duygular” olarak nitelendirerek reddetti. Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra pragmatizm ve sükunet çağrısında bulundu.
Muhalefetteki Birleşik Ulusal Hareket (UNM), maskeli adamların hafta sonu Tiflis’teki genel merkezine saldırarak ciddi hasara yol açtığını söyledi.
UNM, saldırganların iktidar partisiyle bağlantısı olduğunu öne sürerek İçişleri Bakanlığı’ndan maddi hasarla ilgili soruşturma başlatılmasını istedi.
AB üyeliği yolunda uzlaşma
Bu tasarı, geçen yıl kitlesel sokak protestolarının ardından geri çekilen daha önceki bir yasa tasarısını yansıtıyor. Bu kez yasanın parlamentodan geçmesiyle birlikte yeni gösteriler patlak verdi ve göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullanan polisle çatışmalar yaşandı.
Tasarıyı imzaladıktan sonra Papuashvili, “Gürcistan’ın siyasi, ekonomik ve sosyal sistemlerinin dış müdahalelere karşı dayanıklılığını artırma” niyetini yineledi. Papuashvili, yabancı fonlarla Gürcü yaşamını etkilemek istiyorlarsa STK’ların ve medyanın şeffaflık standartlarına uyması gerektiğini söyledi.
Gürcistan Sivil Toplum Vakfı, yasayı Anayasa Mahkemesi’ne götürme niyetinde olduğunu duyurdu. Avrupa Birliği’nin dış politika kolu, yasanın kabul edilmesinin Gürcistan’ın AB’deki ilerlemesini olumsuz etkilediğini söyledi.
Geçtiğimiz Aralık ayında Gürcistan’a aday statüsü veren AB, Tiflis’in üyelik hedefi için önemli politika tavsiyelerini uygulaması gerektiğini vurguladı.
ABD seyahat yaptırımlarını açıkladı
Parlamentonun onayına yanıt olarak ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, demokrasiyi baltalamaktan sorumlu görülen Gürcü yetkililere seyahat yaptırımları uygulanacağını duyurdu.
Blinken, Gürcistan hükümetinin demokratik ve Avrupa-Atlantik hedeflerine uygun rotayı değiştireceği yönündeki umudunu dile getirdi.
Muhalefetteki UNM partisi tasarıyı kınadı ve bunu Gürcü Rüyası’nın ülkeyi Rusya’nın nüfuz alanına sokma çabalarının bir parçası olarak nitelendirdi. İktidar partisi ise bu suçlamaları şiddetle reddediyor. Milyarder ve eski başbakan Bidzina Ivanishvili tarafından kurulan Georgian Dream, Ivanishvili’nin Rusya’da biriktirdiği servet nedeniyle inceleme altına alındı.
Gürcistan’ın Rusya ile ilişkileri, 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazanmasından bu yana çalkantılı. 2008’de Rusya ile yapılan kısa bir savaş, Moskova’nın Güney Osetya ve Abhazya’dan ayrılan bölgeleri bağımsız devletler olarak tanımasına yol açtı, ancak dünyanın çoğu bu bölgeleri bir parçası olarak görüyor. Gürcistan’ın.
REKLAMTiflis ile Moskova arasındaki diplomatik bağlar kopmuş durumda ve son gelişmelere rağmen bölgelerin durumu ilişkileri gerginleştirmeye devam ediyor.