Avustralya'daki Western Australia Üniversitesi'nden araştırmacı Prof. Gilles E. Gignac ve ekibinin Intelligence dergisinde yayınladığı araştırmaya göre, insan zihninin tüm psikolojik bileşenleri değerlendirildiğinde en yüksek genel bilişsel performans 55-60 yaş grubunda gözlemleniyor.
Bilim insanları mantıksal düşünme, hafıza, bilgi düzeyi ve işlem hızının yanı sıra kişilik özellikleri ve duygusal denge gibi 16 farklı psikolojik boyutu inceledi. Bu boyutlar “beş büyük” kişilik özelliklerini (dışadönüklük, duygusal istikrar, sorumluluk, deneyime açıklık ve uyumluluk) içeriyordu.
Bazı beceriler yaşla birlikte artar
Araştırmaya göre bazı bilişsel yetenekler yaş ilerledikçe azalsa da vicdanlılık 65 yaşında zirveye, duygusal denge ise 75 yaşında zirveye ulaşıyor.
Dahası, ahlaki akıl yürütme ve bilişsel önyargılara direnme yeteneği 1970'lerde gelişmeye devam ediyor.
Tüm veriler bir araya getirildiğinde zihinsel işlevlerin 55-60 yaşlarında en yüksek düzeye ulaştığı, 65 yaşından itibaren giderek azalmaya başladığı, 75 yaşından sonra ise düşüşün hızlandığı belirlendi.
Liderlik ve karar vermede avantaj
Araştırmacılara göre bu bulgular, birçok liderin, üst düzey yöneticinin ve politikacının neden en yüksek başarıya 50 yaş civarında ulaştığını açıklıyor.
Gignac, “Bazı yetenekler yaşla birlikte zayıflasa da artan deneyim, duygusal denge ve ahlaki yargı bu kayıpları telafi ediyor. Bu da daha dengeli kararlar vermenizi sağlıyor” dedi.
“Orta yaş bir gerileme değil, zirve dönemidir”
Araştırma yaşa dayalı önyargıların da sorgulanması gerektiğini vurguluyor. Çünkü bazı bireylerde mantıksal düşünme ve hafıza hızında azalma yaşansa da bazılarında bu yetenekler uzun süre korunabilmektedir.
Bilim insanlarına göre bu bulgular, işe alım ve kariyer değerlendirmelerinin yaşa değil bireysel becerilere göre yapılması gerektiğini gösteriyor.
Prof. Gignac çalışmayı şöyle özetliyor:
“Orta yaş bir gerileme değil, insan aklının olgunluk ve denge açısından ulaştığı zirvedir. Toplumun bu dönemi bir 'geri sayım' değil, 'zirve' olarak görmesi gerekiyor.”