Tarım ve Orman Politikaları Bakanlığı tarafından hazırlanan, işlenmeyen tarım arazilerinin tarımsal amaçlı kiralanmasına ilişkin Yönetmelik, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
6664 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun 8/K maddesi uyarınca. 3 Temmuz 2005 tarih ve 5403 sayılı Yönetmelik, üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazilerinin Bakanlığa kiralanarak tarımsal üretime sokulmasına ilişkin usul ve esasları belirliyor.
KİRALAMAYA UYGUN YERLER
Bu nedenle, Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan veya hükümete ve Devlet hükümlerine tabi olan tarım arazileri hariç olmak üzere, gerçek veya tüzel kişilere ait olan ve üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazileri, teknik hükümler kapsamında değerlendirilebilir. Bu düzenleme, arazinin niteliğinin değiştirilmemesi ve kiraya verenin tarımsal üretimi için kullanılması şartıyla geçerlidir. Bakanlık tarafından sezonluk olarak kiralanacak.
ARAZİ KİRALAMA KOMİSYONU OLUŞTURULACAK
Bakanlıkça kiralanacak tarım arazilerinin güncel kira değerinin belirlenmesi ve kiralama işlemlerinin yürütülmesi amacıyla Arazi Kiralama Komisyonu oluşturulacak. Arazi Tespit Komisyonu, il müdürlüğünde il müdür yardımcısı veya şube müdürü başkanlığında, ilçe müdürlüğünde ise ilçe müdürü başkanlığında toplanır.
Kiralık tarım arazisi, “pedolojik, topoğrafik ve iklimsel özellikleri tarımsal üretime uygun olan, hâlihazırda tarımsal üretime uygun olan veya olan veya imar, canlandırma ve ıslah yoluyla tarımsal üretime uygun hale dönüştürülebilecek arazi” olarak tanımlanıyor.
Komisyon üyeleri, kendilerine, eşlerine veya birinci derece akrabalarına ve kayınpederlerine ait tarım arazilerine ilişkin itirazların incelenmesinde görev alamayacak. Arazi Tespit Komisyonu; Kadastral parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri, diğer kamu kurumlarından elde edilen veriler ve yerinde arazi kontrolleri üzerinde yapılacak çalışmalarla ekilmemiş tarım arazileri tespit edilecek. Anket çalışmalarına temel oluşturabilecek veriler Bakanlık tarafından sağlanacak.
EYLÜL-AĞUSTOS AYLARI ARASINDA KİRALAMA YAPILABİLİR
İşlenmeyen tarım alanlarının belirlenmesinde, bölgeden bölgeye değişen hasat dönemi dikkate alınarak, içinde bulunulan yılın 1 Eylül tarihi ile bir sonraki yılın en geç 31 Ağustos tarihi arasındaki süre dikkate alınacaktır. Tespit edilen işlenmemiş tarım arazileri Bakanlığın kayıt sistemleriyle karşılaştırılarak doğrulanacak.
Arazi Tespit Komisyonu tarafından yürütülen inceleme sürecinin tamamlanmasının ardından ekonomik bütünlüğü sağlayan parseller ile ekonomik bütünlük kapsamı dışında kalan ve Arazi Tespit Komisyonu tarafından değerlendirilen parseller ekonomik tarımsal üretime uygun hale getirilecek. Ekili ve sera tarım arazileri kiralama işlemleri kapsamına dahil edilmeyecektir.
DEĞİŞTİRİLMEYEN TARIM ARSALARI İNTERNETTEN DUYURULACAK
Kiralama sezonu içerisinde, kiralanan tarım arazisi sahiplerinden hiçbirinin bir sonraki sezonda üretim yapmak üzere talepte bulunmaması halinde, söz konusu araziler üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazileri listesine eklenecektir. İşlenmeyen tarım arazilerinin listesi il/ilçe müdürlükleri tarafından yerel, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde beş gün süreyle duyurulacak. Arsa sahipleri ve diğer ilgililer listelere itirazlarını ilan süresi içinde Arazi Tespit Komisyonuna iletebilecek. Komisyon bu itirazları üç gün içinde karara bağlayacak.
İtirazların değerlendirilmesi sonucu oluşturulan nihai liste, mülki idare amirinin veya yetki verdiği kişinin onayıyla kesinleşir. İşlenmemiş tarım arazileri nihai listesinde yer alan tarım arazilerinin güncel kira fiyatları belirlenecek ve belirlenen formata göre kiralık tarım arazileri listesi oluşturulacak. Liste aynı zamanda kiracıların genişletebileceği ürünleri veya ürün gruplarını da içerecektir. Bu araziler, arazinin niteliğini değiştirmemek ve kiraya veren tarafından tarımsal üretimde kullanılmak kaydıyla, kira geliri arazi sahiplerine ait olmak üzere Arazi Kiralama Komisyonu tarafından kiraya verilecektir.
Kiralama işlemleri kiralama sezonu dikkate alınarak yapılacaktır. Kiralama sözleşmesi tek bir tarım parseli bazında yapılabileceği gibi, üretim planlaması kapsamında yetiştirilecek ürün, kiracı potansiyeli ve tarımsal üretimin ekonomik verimliliği de dikkate alınarak birden fazla tarım parselini ilgilendirebilir. Kiralama başlıca; Kiralanacak tarım arazisinin bulunduğu yerleşim yerinin sakinlerine, sivil toplum kuruluşlarına ve meslek kuruluşlarına yapılacaktır.
KİRALAMA ÖNCELİKLİ GRUPLAR
Kiralanacak tarım arazisi; Sekizinci fıkrada belirtilen öncelik gruplarına güncel kira bedelinden daha düşük olmamak üzere, öncelik gruplarından birden fazla teklif verenin olması halinde, öncelik gruplarından teklif verenin olmaması halinde en yüksek teklif verene kiralanacaktır. Diğer teklif verenler arasından en yüksek teklifi verene kiralanacaktır. Kesinleşen kiracılara, kira, kiralama süresi, ödeme koşulları, kiranın yatırılacağı banka hesabı, vergi, harç, harç gibi sözleşme bedelleri ve benzeri bilgileri içeren formata göre bildirimler gönderilecektir.
KİRACILARIN NE YAPMASI GEREKİR
Kiracı, kiraladığı tarım arazisinde tarımsal üretim planlaması kapsamında belirlediği ürünleri/ürün gruplarını kiralama sezonu boyunca üretmek, genel tarımsal üretim tekniklerine uymak, toprak yapısına zarar verecek uygulamalardan kaçınmak ve Çok yıllık bitkileri ve varsa zemindeki sabit yapıları korumak için. (DHA)